Co oznaczają znaki ostrzegawcze na opakowaniach eksportowych?

Transport towarów, niezależnie od tego, czy odbywa się drogą lądową, morską, czy powietrzną, wymaga zwrócenia szczególnej uwagi na bezpieczeństwo – zarówno podczas samego przewożenia, jak i manipulowania towarami. W tym celu na opakowaniach eksportowych umieszczane są specjalne znaki ostrzegawcze (manipulacyjne), których celem jest przekazanie informacji o potencjalnych zagrożeniach związanych z danym produktem. Jakie piktogramy pojawiają się najczęściej i co oznaczają?

Znaki ostrzegawcze na opakowaniach a bezpieczeństwo ładunku

Odpowiednie oznakowanie opakowań eksportowych to z jednej strony wymóg logistyczny, natomiast z drugiej istotny element zapewniający bezpieczeństwo ładunku. Znaki ostrzegawcze na opakowaniach transportowych informują przede wszystkim o specyfice towaru, co ma szczególne znaczenie w przypadku materiałów niebezpiecznych, takich jak np. substancje chemiczne, toksyczne lub łatwopalne. Dzięki oznakowaniu przewoźnicy i personel magazynowy jest w stanie podjąć niezbędne środki ostrożności podczas transportu i magazynowania towaru, minimalizując tym samym ryzyko wypadków, uszkodzeń towarów czy zanieczyszczeń środowiska.

Brak odpowiednich znaków ostrzegawczych na opakowaniach może też prowadzić do problemów z niewłaściwym obiegiem informacji, co z kolei może skutkować nieodpowiednim postępowaniem z towarem. Przykładowo, jeżeli towar zawiera substancje toksyczne lub łatwopalne, ale nie posiada odpowiednich oznaczeń, może dojść do błędów w magazynowaniu, niewłaściwego zabezpieczenia podczas transportu lub skażeniu środowiska. W dłuższej perspektywie czasu znakowanie towarów pomaga w zwiększeniu efektywności całego procesu transportowego, a także w zapewnieniu zgodności z międzynarodowymi regulacjami i normami prawnymi dotyczącymi transportu materiałów niebezpiecznych.

Znaki na opakowaniach transportowych – rodzaje

Znaki na opakowaniach transportowych mogą przyjmować różne formy – napis, cyfry, litery lub grafikę z zastosowaniem barwy kontrastowej. Biorąc pod uwagę tym oznaczenia, wyróżnia się:

• znaki zasadnicze – pomagają zidentyfikować zarówno samo opakowanie transportowe, jak i jego zawartość, co z kolei ułatwia dostarczenie paczki do określonego odbiorcy. Znaki zawierają informacje m.in. na temat wytwórcy towaru oraz jego odbiorcy, numer przesyłki, numer partii lub zamówienia;
• znaki informacyjne – symbole informujące o określonych cechach danego produktu znajdującego się we wnętrzu opakowania transportowego, takich jak np. masa, termin przydatności, wymiary;
• znaki niebezpieczeństwa – wskazują na cechy opakowania zawierającego produkty niebezpieczne dla ludzi i środowiska. Towary te wymagają zachowania szczególnych środków ostrożności i specjalnych warunków przechowywania oraz transportu;
• znaki ostrzegawcze (manipulacyjne) – informują o konieczności określonego sposobu obchodzenia się z daną przesyłką podczas przechowywania i transportu, z uwagi na jej zawartość.

Znak ostrzegawczy NIE PRZEWRACAĆ

Znaki ostrzegawcze na opakowaniach eksportowych – najczęściej stosowane oznaczenia

Piktogramy, z których korzysta się najczęściej na opakowaniach eksportowych, to m.in.:

• ostrożnie, kruche (ładunek łatwotłukący) – przyjmuje postać kieliszka do wina (całego lub pękniętego w górnej części), który określa przesyłki z delikatną zawartością, która może ulec uszkodzeniom podczas upadku lub uderzenia;
• tu otwierać – piktogram w formie grotu strzałki wskazujące na miejsce, w którym należy otwierać opakowanie;
• tu chwytać – znak z paczką i strzałkami po bokach, który umieszczany jest w punktach wskazanych do łapania za przesyłkę;
• nie chwytać w tym miejscu – odwrotność poprzedniego znaku, który przedstawia tę samą grafikę, ale z wyraźnym przekreśleniem;
• góra ładunku (nie przewracać) – dwie strzałki skierowane w górę, które należy dodawać do ładunków, gdzie zawartość wymaga składowania i transportu w określonej pozycji, a wszelkie zmiany mogą skutkować zniszczeniem towaru;
• nie obracać – piktogram z przekreśloną, łukowatą i przerywaną strzałką z grotami na obu końcach, umieszczoną nad czarnym kwadratem (symbol ładunku). Taki znak stosuje się na przesyłkach, które mogą ulec uszkodzeniu podczas obracania lub przetaczania;
• nie przemieszczać przez toczenie – podobne oznaczenie, jednak bez symbolu ładunku, a strzałka nie jest przerywana i umieszcza się ją pod innym kątem. Należy ją umieszczać na ładunkach, w przypadku których istnieje ryzyko uszkodzenia podczas toczenia;
• nie podnosić wózkiem – znak w formie przekreślonego wózka ręcznego, informujący o ryzyku uszkodzenia lub zniszczenia przesyłki przy podnoszeniu wózkiem;
• nie zaczepiać bezpośrednio hakiem – oznaczenie stosowane na opakowaniach, których nie należy podnosić i przemieszczać przy użyciu haku, ponieważ może powodować to uszkodzenie lub ubytek zawartości;
• miejsce zakładania zawiesi – znak umieszczany w miejscach, w których wskazane jest zakładanie zawiesi, co pomaga w uniknięciu nieprawidłowego podnoszenia, prowadzącego np. do uszkodzenia towaru lub wypadków podczas transportu;
• środek ciężkości – znak w formie przerywanego okręgu z dwiema prostopadłymi liniami, stosowany na opakowaniach transportowych, gdzie środek ciężkości znajduje się powyżej połowy wysokości lub gdy wysokość opakowania jest wyższa niż 1 metr;
• chronić przed upadkiem – piktogram przedstawiający dłonie złożone pod paczką, stosowany na opakowaniach produktów, które mogą ulec uszkodzeniu po upuszczeniu;
• chronić przed promieniowaniem – znak stosowany na opakowaniach zawierających towar wrażliwy na promieniowanie. Jest to napis „FOTO” z prostokątami nad i pod treścią;
• chronić przed nagrzaniem – oznaczenie przedstawia ładunek pod dachem, na którym świeci słońce. Wskazany w przypadku przesyłek, których zawartość może ulec uszkodzeniu w wyniku nagrzania lub działania wysokich temperatur;
• utrzymać odpowiednią temperaturę – piktogram z określoną temperaturą maksymalną i minimalną, w której ładunek może być transportowany;
• chronić przed wilgocią – jeden z najczęściej stosowanych znaków, który ma kształt otwartego parasola (samego lub z kroplami deszczu spadającymi z góry). Informuje o ładunkach, które nie mogą być przewożone w otwartych środkach transportu (np. naczepa bez plandeki) i składowane w magazynach na zewnątrz;
• produkty szybko psujące się – piktogram przedstawiający rybę, kiść winogron oraz kwiat, co pozwala na oznaczenie przesyłki z zawartością wymagającą zastosowania środków zapobiegających psuciu;
• dopuszczalna liczba warstw piętrzenia – znak przedstawiający liczbę warstw, jaką może wytrzymać opakowanie towaru lub przestrzeń do wpisania określonej liczby warstw;
• zakaz piętrzenia – oznaczenie z dwiema leżącymi na sobie przesyłkami, gdzie górna jest przekreślona;
• ograniczenia piętrzenia – znak ze strzałką umieszczoną u góry, nad którą wpisuje się maksymalne obciążenie danej przesyłki podczas piętrzenia.

Odpowiednie oznakowanie przesyłek to najlepszy sposób na zapewnienie bezpieczeństwa towaru i osób zaangażowanych w jego transport. Znaki ostrzegawcze na opakowaniach eksportowych pomagają w szybszym i dokładniejszym identyfikowaniu specyfiki przesyłki, co z kolei pozwala na podjęcie odpowiednich środków ostrożności. Dzięki temu można nie tylko uniknąć wypadków i uszkodzeń towarów, ale też minimalizować ryzyko związane z niewłaściwym obchodzeniem się z przesyłkami.